Quan sát tạm đủ với ánh nhìn lần đầu tiên về đường sách này, cả nhóm chúng tôi kéo nhau ghé Cà phê Phương Nam – một trong hai quán cà phê sách trong “khu phố” văn hóa đọc này.
Ngồi lại cùng nhau để ngắm hai hàng cây tán xanh giao nhau che mát rợp cả con đường nhỏ với độ dài chỉ 144m; để vui lúc bắt gặp từng nhóm bạn trẻ tay cầm sách đi dung dăng dung dẻ giữa đường; để bày tỏ sự thú vị chính họ về cách tạo dựng không gian triển lãm và cà phê sách thoáng đãng, về cách thiết kế 19 gian hàng sách (4,5m x 4,5m/gian) vừa đẹp mắt và vừa đủ cho bày biện, xem và mua.
Từ đây, bạn sẽ không có đến cảm giác lùi xùi, tạm bợ khi soi mắt vào bên trong và bên bên cạnh mỗi gian hàng.
Ngồi cùng nhau để chia sẻ sự hài lòng vì đường sách này đã thỏa mãn cùng lúc cả nhu cầu sách mới và sách cũ của khách hàng và khách tham quan; để khoan khoái kết luận lúc so sánh với những đường sách, khu sách ở các xứ giàu có mà thành viên trong nhóm từng ghé qua: Paris, Frankfurt, San Francisco, Sydney…: Vâng, con phố sách này chẳng kém cạnh gì!
Một con đường dành riêng cho sách – mơ ước ấy trong lòng bao người Sài Gòn sử dụng nhiều đến văn hóa đọc, lẽ tất nhiên phải đi qua hàng chục năm mới thành hiện thực.
Lâu, nhưng cũng không còn là mơ nữa. Lại có người cười hẩy và xuýt xoa: giá mà đường sách lớn hơn thay vì nhỏ như thế này (dài 144m, lòng đường 8m và lề đường 6m). Ừ thì nhỏ, nhưng ko quá nhỏ, lại nằm ở giữa “trung tâm của trung tâm” Sài Gòn xưa và nay.
Vị trí Đường sách Nguyễn Văn Bình hôm nay nằm lọt hẳn vào trung tâm địa phận Sài Gòn được ấn định từ 155 năm, trước khi xây nhà thờ Đức Bà (1877) và Bưu điện trung tâm Sài Gòn (1886-1891).
Dành 1 vị trí ngoài những di sản vật thể và di sản cảnh quan quý giá như vậy, nơi đây lôi kéo đông nhất du khách bốn phương, cũng là đắc địa, là xứng đáng có một địa chỉ văn hóa như đường sách.
Ngồi cùng nhau ở đường sách, những người yêu sách và mong mỏi sự sống dài lâu của sách dường như không mấy quan tâm lắm đến không gian vật thể lớn hay nhỏ của địa điểm văn hóa đáng quý này nữa.
Bởi ai cũng hiểu, được giao cho một không gian vô cùng lớn nhưng cái tâm ko sáng, cái tầm không cap thì rồi tài sản của cùng đồng lại bị hoang phí bởi kiểu vẽ vời những sản phẩm thiếu cả hiệu quả kinh tế lẫn văn hóa.
Vấn đề cần quan tâm nhất bây giờ đối với khu đường sách đầu tiên của Sài Gòn là làm sao tiếp tục chăm chút, duy trì giá trị văn hóa cho nó đi từ nội dung, chủng loại sách đến cách bán và phương pháp tìm sản phẩm đặc thù này; là làm sao để những người đã hao tốn tâm trí và tài lực cho sách có thể sống được (chứ chưa mong sống thảnh thơi) từ sách ở chính con đường đắc địa cả về văn hóa và kinh tế này, thay vì phải trông chờ vào sự bao cấp.!!!